ความสนุกในการปั่นจักรยานนั้นทุกคนรู้ดีอยู่แล้ว ว่ามันสนุกแค่ไหน บางคนการได้ปั่นรอบหมู่บ้านก็เป็นเรื่องสนุก หรือบางคนการได้ปั่นจักรยานเที่ยวชมเมือง ปั่นไปกินไป ชมวิถีชีวิตผู้คนสไตล์ท่องเที่ยวก็เป็นเรื่องสนุก ส่วนบางคนการได้ไประเบิดพลัง รวมกลุ่มปั่นกับเพื่อนๆ พูดคุยเฮฮาหลังปั่นเสร็จก็เป็นเรื่องสนุก แต่สำหรับบางคนทั้งหมดที่ว่ามาอาจไม่พอ ต้องปั่นกันยาวๆ ตลอดทั้งวัน ร้อยหรือหลายร้อยกิโลเมตรคือเรื่องสนุกและมีความสุขมากเป็นพิเศษ ซึ่งการปั่นจักรยานทางไกลแบบนี้ ก็ไม่ใช่ว่าใครๆ ก็ทำได้ แต่ทุกคนทำได้ถ้าผ่านการซ้อมและการเตรียมตัว
ผมมี 8 เทคนิคที่จะช่วยทำให้เรื่องการปั่นจักรยานทางไกลเป็นเรื่องที่สนุกและไม่ยาก
1.ค่อยๆ เรียนรู้ เริ่มจากง่ายไปหายาก
คำว่า “การปั่นจักรยานทางไกล” สำหรับแต่ละคน ไม่เหมือนกัน สำหรับคนที่เพิ่งเริ่มปั่นจักรยานใหม่ๆ แค่ 50 กิโลเมตรก็ไกลแล้ว แต่สำหรับบางคน 100 กิโลเมตรคือเรื่องปกติ โดยระยะทางสำหรับการปั่นทางไกลในระดับสากล เช่น Audax Randonneur (Audax) นั้นมีระยะทางเริ่มต้นที่ 200 กิโลเมตรขึ้นไป
การเริ่มต้นปั่นจักรยานทางไกลด้วย 200 กิโลเมตรถือว่าเป็นระยะกำลังดี เพราะสามารถจบได้ภายในวันเดียว อาจจะเริ่มต้นตอนเจ็ดโมงเช้าและจบก่อนหกโมงเย็น ไม่ต้องพกพาสิ่งของสัมภาระอื่นๆ ให้ยุ่งยาก มีแค่กระเป๋าใต้อานหรือกระเป๋าหน้าเฟรมใบเดียวก็เพียงพอ เป็นการเริ่มต้นง่ายๆ ค่อยๆ เรียนรู้ ครั้งแรกอาจจะเริ่มต้นที่ปั่น 100 กิโลเมตรให้ได้ซัก 2-3 ทริปก่อน จนมั่นใจว่า 100 km. เป็นเรื่องสบายๆ หลังจากนั้น 200 กิโลเมตร ก็ไม่ใช่สิ่งน่ากลัวอีกต่อไป
2. สร้างแรงกระตุ้นภายในจิตใจ
ทุกครั้งที่เราทำอะไรยากเกินตัว หรือเป็นสิ่งที่ไม่เคยทำมาก่อน มันก็ไม่ใช่เรื่องง่ายๆ การปั่นจักรยาน 200 กิโลเมตรก็เช่นกัน ถ้าเราคิดว่าทำไม่ได้ เพราะมันไกลเกินไป เราก็จะทำไม่ได้จริงๆ (ใช่..มันไกลจริงๆ) แต่ถ้าเราเปลี่ยนความคิดว่า “แค่นี้สบายๆ ไม่ยาก” เราก็จะทำได้ มีนักปั่นผ่านระยะทางนี้กันมามากมายหลายร้อยหลายหมื่นคน ขอเพียงแค่ให้เราตั้งทัศนคติเชิงบวกว่า ทำแล้วได้ประโยชน์อะไร เช่น การลดน้ำหนักเผาผลาญไขมัน ฝึกความอดทน ได้ท้าทายสิ่งใหม่ๆ ได้ไปร้านกาแฟที่เราตั้งใจจะไปนานแล้ว เป็นต้น
3.ปั่นตามจังหวะรอบขาของตัวคุณเอง
การปั่นจักรยานทางไกลประเภท Audax ที่มีจุด Checkpoint กำหนดเวลาและระยะทางกิโลเมตร ถือว่าเป็นความสนุก ท้าทายอย่างหนึ่ง สำหรับคนที่ชอบทำความเร็ว ชอบความท้าทาย แต่สำหรับมือใหม่ การปั่นทางไกลสไตล์ Audax อาจไม่เหมาะหรือไม่สนุกสำหรับบางคน เนื่องจากมีเวลามาบีบบังคับ อีกทั้งคุณอาจจะต้องปั่นตามจังหวะและรอบขานักปั่นคนอื่นๆ ซึ่งมีเป้าหมายที่ต่างกัน เช่น บางคนต้องการแก้มือจากครั้งก่อน หรือบางคนอาจต้องการทำเวลาให้ดีกว่าครั้งที่แล้ว ดังนั้นสิ่งที่นักปั่นทางไกลมือใหม่สมควรทำคือ หาจังหวะและความเหมาะสมของตัวเองให้เจอ แล้วค่อยลงสนาม Audax ครั้งต่อไปก็ยังไม่สาย
4. กินเพิ่มขึ้น ดื่มมากขึ้น
จะว่าไปข้อดีของการปั่นจักรยานทางไกลคือ กินได้ตามใจโดยที่ไม่รู้สึกผิด (สำหรับคนเจริญอาหาร) เพราะการปั่นทางไกล 1 ทริป อาจเผาผลาญพลังงานได้มากถึง 2,000 Kcals นั่นหมายความว่าเราต้องกินเพิ่มขึ้นเพื่อให้เพียงพอกับความต้องการของร่างกาย และต้องดื่มน้ำให้มากขึ้น รวมถึงเกลือแร่เพื่อชดเชยการเสียเหงื่อในระหว่างวัน แต่ถ้าระหว่างพักคุณไม่รู้ว่าจะกินอะไรจริงๆ หากล้วยหอมซัก 1 ลูก และน้ำเต้าหู้บรรจุกล่องพร้อมดื่ม หรือแซนวิชสักชิ้น ตามด้วยน้ำเปล่าซักขวด ก็จะทำให้พลังคุณกลับมาพร้อมปั่นได้อีก
5. ชุดซ่อมจักรยานด้วยตัวเอง
ถ้าคุณปั่นจักรยานในสนามซ้อม การพกพาเครื่องมือและอุปกรณ์ต่างๆ อาจไม่จำเป็น แต่ถ้าปั่นทางไกล อาจเกิดเหตุการณ์ต่างๆ ที่ไม่คาดคิด เช่น ยางรั่ว ดังนั้น สิ่งที่คุณควรพกพาติดตัวไป หรือเก็บไว้ในกระเป๋าใต้อาน อย่างน้อยที่ควรมีคือ ยางใน 1 เส้น ที่งัดยาง 2 อัน และ CO2 - 1 ชุด (หรือที่สูบลมพกพา) และก็ควรตรวจสอบว่าทั้งยางในและนอก อยู่ในสภาพดีพร้อมใช้ ไม่ปริแตก หรือใช้งานมานานจนใกล้หมดสภาพ เพื่อให้คุณปั่นจบทริปได้อย่างสบายใจ แต่ถ้าคุณปั่นไกลๆ หรือออกทริปหลายๆ วัน อาจต้องเพิ่มเครื่องมือพกพา (Multi-tools) เช่น หกเหลี่ยมขนาดต่างๆ ที่มีตัวตัดต่อโซ่ และข้อต่อโซ่ปลดเร็วไปเพิ่มด้วย
6. เลือกจักรยานให้เหมาะสม
การเลือกจักรยานที่ปั่นสบาย องศาที่ผ่อนคลาย เช่น จักรยานประเภท Endurance ก็ดูจะเหมาะสมกว่าจักรยานประเภทเรซซิ่ง ท่อคอสั้น สเต็มกด ก้มต่ำ คล้ายโปรนักแข่งในระดับแกรนด์ทัวร์ ซึ่งดูสวย แต่ก็อย่าลืมว่า โปรนักแข่งเขาฝึกฝนมานาน มีความยืดหยุ่นสูง ส่วนนักปั่นทั่วไปที่ไม่ได้ฝึกซ้อมเช่นนั้น การเลือกหรือปรับจักรยานให้เหมาะสมกับการปั่นทางไกล ก็จะทำให้คุณจบทริปได้สบายๆ ไม่เจ็บปวดในวันรุ่งขึ้น
7. ใส่เสื้อผ้าที่มีคุณภาพดี
การเลือกชุดปั่นที่มีคุณภาพดี นอกจากจะช่วยทำให้คุณมั่นใจ ยังช่วยทำให้ปั่นได้สบายไรกังวล เพราะเนื้อผ้าดี นอกจากช่วยระบายเหงื่อให้แห้งเร็ว ลดความอับชื้นในร่องหลืบ ทำให้ไม่อึดอัดรำคาญ อีกทั้งช่วยลดกลิ่นที่ไม่พึงประสงค์ได้อีกด้วย ซึ่งการใช้ชุดเอี้ยมจักรยานก็ช่วยทำให้ทุกอย่างเข้าที่เข้าทาง ไม่ม้วนตัวของขอบเอวเหมือนกางเกงขาสั้น เสียอย่างเดียวคือไม่สะดวกในการเข้าห้องน้ำ
8.หาเพื่อนรู้ใจ
สิ่งสำคัญข้อสุดท้ายคือ หาเพื่อนรู้ใจปั่นไปด้วยกับคุณ นอกจากจะไม่เหงา ว้าเหว่ ยังสามารถช่วยเหลือ ช่วยเฝ้าดูจักรยาน เมื่อยามที่คุณต้องไปห้องน้ำหรือทำธุระส่วนตัว แต่ถ้าคุณหาเพื่อนรู้ใจที่ชอบปั่นจักรยานเหมือนคุณไม่ได้ ก็ลุยเดี่ยวเลยครับ ขอแค่มั่นใจ ว่าคุณทำได้ คุณก็จะจบทริปการปั่นจักรยานทางไกลได้แบบสนุกและประทับใจ
เรื่องโดย : พัสกร ปลอดโปร่ง